Penning geslagen ter ere van Jan van Speyk

Jan Carel Josephus van Speyk werd op 31 januari 1802 geboren te Amsterdam. Op vierjarige leeftijd verloor hij zijn vader; op tienjarige leeftijd zijn moeder. Als wees vertrok JCJ naar het Burgerweeshuis te Amsterdam. Na een aantal jaren kleermakersleerling te zijn geweest, kon hij in februari 1820 als stuurmansleerling aan de slag.

Na vijfjarig verblijf in Indië en een korte periode op non-actief werd hij in 1830 als Luitenant ter Zee 2e klasse naar Antwerpen gedirigeerd. De Belgen zijn in opstand gekomen, en het werd Van Speyk's taak om met zijn Kanonneerboot No. 2 de schepen op de Schelde te controleren. Zijn felle verweer tegen Belgische aanvallen leverde hem al snel de bijnaam "den vuurduivel" op.

Zaterdag 5 februari 1831 werd het schip door een stormvlaag overvallen en dreef het naar de oever, ondanks verwoede pogingen om het schip te wenden. Een troep gewapende Belgen beklommen het schip, vastberaden om Neêrlands' driekleur te veroveren en te bespotten.

Dat nooit! Dan liever de lucht in!

Van Speyk zegt de overgavepapieren te gaan halen, en loopt met een brandende sigaar het ruim in. In het kruitruim aangekomen komt hij tot zijn heldendaad: hij steekt zijn sigaar in het kruitvat, waarna de boot met een daverende klap uiteen vliegt! In Noord-Nederland leidde zijn dood tot een golf van euforie, nationalisme en vertrouwen in de toekomst. Van Speyk was niet voor niets gesneuveld: het Nederlandse volk had weer een vaderland!